■ Έχει σχολιαστεί με διάφορες αφορμές στο παρελθόν –πρόσφατα αναφέρθηκε στο θέμα η Αμάντα Μιχαλοπούλου στη στήλη της στον ΕΤΚ–, ωστόσο χρήσιμο είναι να επανερχόμαστε: Ο λόγος για την προ τετραετίας εξαιρετική πρωτοβουλία του Γιάννη Ραγκούση, τότε δημάρχου Πάρου και σήμερα Γραμματέα του ΠΑΣΟΚ, να παραχωρήσει στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μετάφρασης (ΕΚΕΜΕΛ) ένα Ξενία που ρήμαζε στο χωριό Λεύκες – από τα ομορφότερα και καλύτερα διατηρημένα του νησιού.
■ Έκτοτε, το «Σπίτι της Λογοτεχνίας» έγινε μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου παρόμοιων χώρων, που προσφέρουν σε συγγραφείς και μεταφραστές ένα «ησυχαστήριο» –και την ίδια στιγμή, μια οικονομική λύση– ώστε να δουλεύουν απερίσπαστοι τα έργα τους. Σημειωτέον δε ότι ο Δήμος Πάρου είναι μαζί με το Δήμο Ρόδου οι μοναδικοί που έχουν ενισχύσει παρόμοιες πρωτοβουλίες, κι αυτό όχι δίχως κόστος, αφού χρειάστηκε να κινηθούν κόντρα στην πραγματιστική λογική που θέλει κάθε πόρο να προσφέρεται προς άμεση εκμετάλλευση – βλ. εμπορική-τουριστική. Πόσο μάλλον που τα Ξενία, όπως γνωρίζουμε, χτίστηκαν τα περισσότερα σε προνομιακά σημεία, γνωστά στην κοινή νεοελληνική και ως «φιλέτα».
■ Ως τέτοιο, φαίνεται, ορέγονται ορισμένοι το πάλαι ποτέ Ξενία στις Λεύκες, κι έχουν αρχίσει να «σέρνονται» φήμες για δήθεν γκρίνιες των κατοίκων, για «ενοίκους που δεν αφήνουν τίποτε στο χωριό», για χώρο με μεγάλη εμπορική αξία που μένει ανεκμετάλλευτος, κι άλλα τέτοια κουτοπόνηρα. Η θαυμάσια αυλή-βεράντα του σπιτιού –απ’ όπου είχαμε κι εμείς την τύχη πρόσφατα να ρεμβάσουμε– έχει αρχίσει να φαντάζει στα μάτια ορισμένων επιτηδείων ως ιδανική... καφετέρια.
■ Και πράγματι: Είναι σκανδαλώδες, τη στιγμή που το νησί βουλιάζει από τουρίστες, με τις Λεύκες να δέχονται κι αυτές δικαίως το μερίδιο που τους αναλογεί, ορισμένοι αμετανόητοι να επιμένουν, μες στο χαμό, να ασχολούνται με τη συγγραφή ή τη μετάφραση λογοτεχνίας· ή να λαμβάνουν μέρος σε παρεμφερή συνέδρια, όπως αυτό που διοργανώνεται τούτες τις μέρες από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Βλέποντας τις αξίες της να καταπατούνται, η πανίσχυρη συντεχνία του φραπέ αντιδρά…
■ Λίγα χιλιόμετρα από τις Λεύκες, έχει βρει εδώ και κάμποσα χρόνια καταφύγιο ο διηγηματογράφος Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος συντροφιά με την αγαπημένη του Νιόβη. Δέκα μήνες το χρόνο, επιμένει να «καλλιεργεί τον κήπο του», που στην περίπτωσή του εκτός από κυριολεκτικά ισχύει ίσως και μεταφορικά (κατά το βολταιρικό «cultiver son jardin»). Χάρη σε αυτόν έπεσε στα χέρια μας η προσεγμένη περιοδική έκδοση πολιτισμού «Οροπέδιο» που βγαίνει στην Ηλεία από τον Δημήτρη Κανελλόπουλο, το πέμπτο τεύχος της οποίας είναι αφιερωμένο στις περσινές πυρκαγιές. Γνωστοί και λιγότερο γνωστοί πεζογράφοι, ποιητές, πανεπιστημιακοί, αφήνουν τον οβολό τους σε πείσμα της μνήμης που χάνεται, μα κυρίως μιας διαφορετικής συναίσθησης του τοπίου και της εντοπιότητας.
■ «Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές / άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε. / Ο ποιητής μοιράζεται στα δύο.» (Τάκης Σινόπουλος, «Ο καιόμενος»)
■ Έκτοτε, το «Σπίτι της Λογοτεχνίας» έγινε μέρος ενός παγκόσμιου δικτύου παρόμοιων χώρων, που προσφέρουν σε συγγραφείς και μεταφραστές ένα «ησυχαστήριο» –και την ίδια στιγμή, μια οικονομική λύση– ώστε να δουλεύουν απερίσπαστοι τα έργα τους. Σημειωτέον δε ότι ο Δήμος Πάρου είναι μαζί με το Δήμο Ρόδου οι μοναδικοί που έχουν ενισχύσει παρόμοιες πρωτοβουλίες, κι αυτό όχι δίχως κόστος, αφού χρειάστηκε να κινηθούν κόντρα στην πραγματιστική λογική που θέλει κάθε πόρο να προσφέρεται προς άμεση εκμετάλλευση – βλ. εμπορική-τουριστική. Πόσο μάλλον που τα Ξενία, όπως γνωρίζουμε, χτίστηκαν τα περισσότερα σε προνομιακά σημεία, γνωστά στην κοινή νεοελληνική και ως «φιλέτα».
■ Ως τέτοιο, φαίνεται, ορέγονται ορισμένοι το πάλαι ποτέ Ξενία στις Λεύκες, κι έχουν αρχίσει να «σέρνονται» φήμες για δήθεν γκρίνιες των κατοίκων, για «ενοίκους που δεν αφήνουν τίποτε στο χωριό», για χώρο με μεγάλη εμπορική αξία που μένει ανεκμετάλλευτος, κι άλλα τέτοια κουτοπόνηρα. Η θαυμάσια αυλή-βεράντα του σπιτιού –απ’ όπου είχαμε κι εμείς την τύχη πρόσφατα να ρεμβάσουμε– έχει αρχίσει να φαντάζει στα μάτια ορισμένων επιτηδείων ως ιδανική... καφετέρια.
■ Και πράγματι: Είναι σκανδαλώδες, τη στιγμή που το νησί βουλιάζει από τουρίστες, με τις Λεύκες να δέχονται κι αυτές δικαίως το μερίδιο που τους αναλογεί, ορισμένοι αμετανόητοι να επιμένουν, μες στο χαμό, να ασχολούνται με τη συγγραφή ή τη μετάφραση λογοτεχνίας· ή να λαμβάνουν μέρος σε παρεμφερή συνέδρια, όπως αυτό που διοργανώνεται τούτες τις μέρες από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Βλέποντας τις αξίες της να καταπατούνται, η πανίσχυρη συντεχνία του φραπέ αντιδρά…
■ Λίγα χιλιόμετρα από τις Λεύκες, έχει βρει εδώ και κάμποσα χρόνια καταφύγιο ο διηγηματογράφος Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος συντροφιά με την αγαπημένη του Νιόβη. Δέκα μήνες το χρόνο, επιμένει να «καλλιεργεί τον κήπο του», που στην περίπτωσή του εκτός από κυριολεκτικά ισχύει ίσως και μεταφορικά (κατά το βολταιρικό «cultiver son jardin»). Χάρη σε αυτόν έπεσε στα χέρια μας η προσεγμένη περιοδική έκδοση πολιτισμού «Οροπέδιο» που βγαίνει στην Ηλεία από τον Δημήτρη Κανελλόπουλο, το πέμπτο τεύχος της οποίας είναι αφιερωμένο στις περσινές πυρκαγιές. Γνωστοί και λιγότερο γνωστοί πεζογράφοι, ποιητές, πανεπιστημιακοί, αφήνουν τον οβολό τους σε πείσμα της μνήμης που χάνεται, μα κυρίως μιας διαφορετικής συναίσθησης του τοπίου και της εντοπιότητας.
■ «Στην εποχή μας όπως και σε περασμένες εποχές / άλλοι είναι μέσα στη φωτιά κι άλλοι χειροκροτούνε. / Ο ποιητής μοιράζεται στα δύο.» (Τάκης Σινόπουλος, «Ο καιόμενος»)
