17/1/09

«Επίλογος» και αντίλογος

■ Κυκλοφόρησε πρόσφατα η ετήσια πολιτιστική έκδοση «Επίλογος», με νέο εκδότη τον εφοπλιστή Σταύρο Κ. Γαλανάκη και σύμβουλο έκδοσης, και φέτος, τον Κώστα Γεωργουσόπουλο. Με 558 σελίδες ύλη και καλή αισθητική, ο φετινός «Επίλογος» καλύπτει μια μεγάλη γκάμα πολιτιστικών προϊόντων, μεταξύ των οποίων το βιβλίο, το θέατρο, τον κινηματογράφο, το χορό, τη μουσική και τη φωτογραφία.
■ Δεν λείπουν βέβαια και σελίδες αφιερωμένες σε ειδικά θέματα της πολιτιστικής μας πραγματικότητας. Από τις πιο ενδιαφέρουσες, η σελίδα της Όλγας Σελλά με τις «κόντρες» της χρονιάς, αλλά κι ένα αιρετικό κείμενο του Γιώργου Ξενάριου για τον Μ. Καραγάτση.
■ Τιμώμενο πρόσωπο για φέτος, η Νάνα Μούσχουρη, με την οποία ο αρχισυντάκτης του «Επιλόγου» Γιάννης Μπασκόζος έχει μια μακρά κι ενδιαφέρουσα συνομιλία. Η βραδιά προς τιμή της, στην οποία και θα παρουσιαστεί η φετινή έκδοση, θα λάβει χώρα μεθαύριο, την Παρασκευή, στις 20.30, στο Μουσείο Μπενάκη στην Πειραιώς.
■ Με μεγάλο αφιέρωμα στον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη κυκλοφόρησε η «Νέα Εστία» Δεκεμβρίου. Γράφουν, μεταξύ άλλων, οι Μισέλ Φάις, Βαγγέλης Χατζηβασιλείου, Σάββας Μιχαήλ. Επίσης, οι Νίκος Λάζαρης και Ανδρέας Μπελεζίνης απαντούν στην ανταπάντηση του Ευριπίδη Γαραντούδη στην αρνητική κριτική που του άσκησαν για την ανθολογία του «Η ελληνική ποίηση του 20ου αιώνα». Μπερδευτήκατε; Αν βρίσκετε ακόμη ενδιαφέρουσες τις λογοτεχνικές έριδες –όπως εμείς– αναζητείστε τα τεύχη Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου για να έχετε πλήρη εικόνα.
■ Επίσης: Κυκλοφόρησε το δεύτερο τεύχος της «Ποιητικής» του Χάρη Βλαβιανού, μετεξέλιξη της γνωστής μας «Ποίησης» που κατά πώς φαίνεται πέρασε οριστικά(;) στην Ιστορία. Πολλή ποίηση, αλλά και ουκ ολίγα κείμενα περί ποιητικής ή κριτικής συμπληρώνουν το τεύχος.
■ Με θέμα «Ψηφιακός λόγος» κυκλοφόρησαν τα χειμωνιάτικα «(δε)κατα», σε επιμέλεια Τιτίκας Δημητρούλια και Μπέκης Μπλουμ. Πρόκειται για το πληρέστερο και πιο κατατοπιστικό σχετικό αφιέρωμα που έχει πέσει στην αντίληψή μας.
■ Αφιερωμένη στον Άγγλο ποιητή Τζων Κητς κυκλοφόρησε το «Εργοτάξιο εξαιρετικών αισθημάτων», η γνωστή μας «Οδός Πανός» του Γιώργου Χρονά. Μπόνους του τεύχους, σε cd, η μουσική του Τάκη Φαραζή για μια από τις πιο πολυσυζητημένες θεατρικές παραστάσεις του καλοκαιριού, τη «Μήδεια» του Ανατόλι Βασίλιεφ.
■ Η «Παρέμβαση» βγαίνει στην Κοζάνη, με διευθυντή τον –και συγγραφέα– Β. Π. Καραγιάννη. Δημοσιεύει κυρίως ποιήματα και διηγήματα, και λιγότερο κριτικά κείμενα. Ο «Ίαμβος», αντιθέτως, βγαίνει στην Αθήνα, και το 20ο τεύχος είναι αφιερωμένο στον Μάνο Ελευθερίου. Γράφουν μουσικοί, καλλιτέχνες και συγγραφείς, μεταξύ των οποίων οι Δήμος Μούτσης, Χρήστος Λεοντής, Μανώλης Μητσιάς, Ελένη Γκίκα.
■ Στο «Διαβάζω» του Γενάρη δεσπόζει το αφιέρωμα στο παιδικό βιβλίο, ωστόσο το κείμενο που έχει συζητηθεί περισσότερο είναι η απάντηση του κριτικού λογοτεχνίας Αλέξη Ζήρα στον κριτικό και συγγραφέα Δημοσθένη Κούρτοβικ, σχετικά με κείμενο του τελευταίου στο οποίο κατηγορούσε μερίδα της κριτικής για καθεστωτική νοοτροπία και στάση. Απ’ ό,τι μαθαίνουμε, ο Κούρτοβικ προτίθεται να ανταπαντήσει, οπότε όσοι βρίσκετε ακόμη ενδιαφέρουσες τις λογοτεχνικές έριδες –όπως εμείς– δεν θα μείνετε παραπονεμένοι.
■ Επίσης, από το editorial του Γιάννη Μπασκόζου, για τα γεγονότα του Δεκέμβρη: «[…] η οργή αυτή είναι ενάντια στα δεδομένα πλαίσια που για χρόνια διαμορφώνουν την ελληνική κοινωνία. Μια κοινωνία γερασμένη και ακίνητη, που έχει εμπιστευτεί το μέλλον της στον αυτόματο πιλότο των κοινωνικών πακέτων και στην κομπορρημοσύνη των πολιτικών της. Μια κοινωνία ακίνητη μέσα στην εύθραυστη ευδαιμονία της. Για χρόνια δεν έχει «πέσει» μια καινούργια ιδέα, ένας στόχος, ένα όραμα που να κινητοποιεί.» Προσυπογράφουμε.
■ Βέβαια, σε άλλη σελίδα, εκθέτονται απόψεις τις οποίες δεν συμμεριζόμαστε. Το «βία στη βία της εξουσίας», ως άποψη, μυρίζει ναφθαλίνη. Θα έλεγα μάλιστα ότι από πρόσωπα του κεντρικού πολιτικού συστήματος ακούμε συχνά πιο ενδιαφέρουσες ιδέες από αυτές που εκφέρουν οι καθ’ έξιν απολογητές της κοινωνικής βίας.
■ Επίσης: Η βία, στη χώρα μας, δεν είναι η εξαίρεση. Είναι ενδημικό φαινόμενο, ο θλιβερός κανόνας. Χουλιγκανισμός, τρομοκρατία, συνδικαλιστικός τσαμπουκάς, εργοδοτική αυθαιρεσία, αστυνομική βία, ρεκόρ θανάτων στους δρόμους. Σ’ αυτή τη βαθιά διχασμένη κοινωνία όλοι επιτίθενται εναντίον όλων καθημερινά. Σε αυτό το πλαίσιο, το να καταδικάζεις τη βία «απ’ όπου κι αν προέρχεται», είτε το κάνεις από πολιτικό ανακλαστικό είτε έπειτα από ώριμη σκέψη, φαντάζει οξύμωρο. Σαν να λες σε βουνίσιους να μάθουν κολύμπι.
■ Κάθε σεζόν βγαίνουν τόσα πολλά καλά βιβλία, σε τόσους πολλούς τομείς, που ακόμη και 16έλιδο να είχαμε δεν θα αρκούσε ώστε να τα παρουσιάζουμε όπως τους αξίζει. Τα «κακά» βιβλία, αυτά με τα οποία ουδείς θα ασχολείται τον επόμενο χρόνο, ενδεχομένως ούτε ο συγγραφέας τους, είναι δυστυχώς πολλά περισσότερα. Τι να κάνουμε; Το γράψιμο είναι το εθνικό μας «σπορ». Το αντιστρόφως ανάλογο ισχύει για την ανάγνωση, κάτι που ίσως εξηγεί κι ορισμένα από τα φαινόμενα στα οποία αναφερθήκαμε παραπάνω.