■ Δύο σημαντικά βιβλία για την κατανόηση του σταλινικού καθεστώτος κυκλοφόρησαν πρόσφατα από τις εκδόσεις Πάπυρος. Πρόκειται για το περίφημο «Αρχιπέλαγος Γκουλάγκ» του νομπελίστα Αλεξάντρ Σολζενίτσιν και για το επίσης περίφημο «Μια ημέρα του Ιβάν Ντενίσοβιτς», του ιδίου.
■ Το δεύτερο συνοδεύεται από το κείμενο της ομιλίας του συγγραφέα τη βραδιά της απονομής του Νόμπελ. Και τα δύο μαζί προσφέρονται για δώρο, ειδικά για όσους πιστεύουν ακόμη ότι «γκουλάγκ» είναι καυτερή ρωσική σπεσιαλιτέ.
■ Μια ακόμη σημαντική έκδοση, αυτή τη φορά από τις εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί. Πρόκειται για το «Πολ Ποτ – Η ανατομία ενός εφιάλτη» του δημοσιογράφου Philip Short, μια μελέτη 700 σελίδων σχετικά με τη χειρότερη δικτατορία που γνώρισε ο πλανήτης τον 20ο αιώνα.
■ Στην Καμπότζη των Ερυθρών Χμερ, ανάμεσα στα 1975 και 1979, εξοντωθήκαν 2.000.000 καμποτζιανοί. Νούμερο συγκλονιστικό, αν λάβει κανείς υπόψη ότι η χώρα δεν βρισκόταν σε πόλεμο, ούτε καν σε εμφύλιο.
■ Καμιά φορά, απ’ ό,τι φαίνεται, το μόνο που χρειάζεται είναι ακλόνητη πίστη σε μια ανόητη ιδέα: «Αρκεί ένα εκατομμύριο καλοί επαναστάτες για να οικοδομήσουμε τη χώρα μας. Δεν χρειαζόμαστε του υπόλοιπους. Προτιμάμε να σκοτώσουμε δέκα αθώους παρά να αφήσουμε ζωντανό έναν εχθρό», διακήρυτταν οι Χμερ.
■ Ο Πολ Ποτ, αντίθετα από τον Στάλιν, δεν έχει αφήσει σημαντική ιδεολογική παρακαταθήκη. Ίσως στο επόμενο συνέδριό τους οι σύντροφοι του Περισσού βρουν έναν καλό λόγο και για τον φεγγαροπρόσωπο ηγέτη από την Καμπότζη.
■ Την ετήσια εκδήλωσή της διοργανώνει η Εταιρεία Συγγραφέων στο νεοκλασικό κτίριο του Public (Πλ. Συντάγματος). Την Τρίτη, 10 Μαρτίου, στις 19.30.
■ Στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων, θα απονεμηθεί το βραβείο της Εταιρείας (βραβείο «Διδώ Σωτηρίου») στον σημαντικό κριτικό και θεωρητικό της λογοτεχνίας Δημήτρη Ραυτόπουλο.
■ Ο Δ. Ραυτόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924. Συμμετείχε στην Αντίσταση και τραυματίστηκε βαριά κατά τα Δεκεμβριανά. Μετείχε στην ιδρυτική ομάδα και στη συντακτική επιτροπή του ιστορικού περιοδικού «Επιθεώρηση Τέχνης» (1954-1967).
■ Υπήρξε συντάκτης στο Λεξικό Κυρίων Ονομάτων του Pétit Robert κι έγραψε περίπου χίλια λήμματα για την Ελλάδα, την ιστορία και τον πολιτισμό της, ενώ πέρυσι ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
■ Σημαντικότερα έργα του, «Τέχνη και εξουσία» (Καστανιώτης), «Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος» (εκδ. Σοκόλη - Κρατικό βραβείο δοκιμίου-κριτικής) και «Αναθεώρηση Τέχνης - Η Επιθεώρηση Τέχνης και οι άνθρωποί της» (εκδ. Σοκόλη).
■ Παρουσίαση του βιβλίου «Η μαρτυρική νήσος κύναιδος» του Δημήτρη Τζουμάκα και της ποιητικής συλλογής «Χωρίσεμεις» του Δημήτρη Αθηνάκη. Και τα δύο από τις εκδόσεις «Κοινωνία των (δε)κάτων». Την Πέμπτη, 12 Μαρτίου 2009, στις 18.00. Στον Ιανό.
■ Κυκλοφορεί, αρχές Απρίλη, το δεύτερο μέρος της αυτοβιογραφικής τριλογίας του Κωνσταντίνου Τζούμα «Ως εκ θαύματος». Τίτλος του δεύτερου μέρους «Complete unknown», δάνειο από τους στίχους του περίφημου «Like a rolling stone» του Μπομπ Ντίλαν, το τραγούδι-σάουντρακ της τριλογίας.
■ How does it feel;
■ Στιγμιότυπο: Σε καφέ στα Εξάρχεια, πρωί. Τρεις-τέσσερις ένστολοι περνούν απέξω, προφανώς κάνουν περιπολία. Στο διπλανό τραπέζι, δύο τριαντάρηδες, μπουφάν μηχανής, στυλ εναλλακτικό. Σχολιάζει ο ένας: «Καλώς τις "κοπέλες”». Γελάει ο άλλος.
■ Οι αστυνομικοί στέκονται απέξω, κοιτάξουν εξεταστικά προς τους λιγοστούς θαμώνες. Ένταση στην ατμόσφαιρα. «Κάποιος ξέχασε τα κλειδιά του πάνω στο μηχανάκι», λέει ένας από αυτούς. Ο νεαρός από το διπλανό τραπέζι –αυτός που πριν τους χαρακτήρισε «κοπέλες»– πετάγεται και βγαίνει έξω ασθμαίνοντας. Εκείνος ήταν ο… αφηρημένος. Δεν πρόσεξα αν ψέλλισε ευχαριστώ, ή κάτι τέτοιο.
■ Συμπέρασμα; Τίποτε ιδιαίτερο. Απλώς σκέφτηκα πώς θα ήταν η καθημερινότητά μας αν οι αστυνομικοί, με μικρές κινήσεις αβρότητας, κάνοντας δηλαδή ολοκληρωμένα τη δουλειά τους, κατάφερναν να «υπονομεύσουν» τα στερεότυπα με τα οποία έχουν τραφεί γενιές ολόκληρες. Κι όχι μονάχα στα Εξάρχεια.
■ Το δεύτερο συνοδεύεται από το κείμενο της ομιλίας του συγγραφέα τη βραδιά της απονομής του Νόμπελ. Και τα δύο μαζί προσφέρονται για δώρο, ειδικά για όσους πιστεύουν ακόμη ότι «γκουλάγκ» είναι καυτερή ρωσική σπεσιαλιτέ.
■ Μια ακόμη σημαντική έκδοση, αυτή τη φορά από τις εκδόσεις Μοντέρνοι Καιροί. Πρόκειται για το «Πολ Ποτ – Η ανατομία ενός εφιάλτη» του δημοσιογράφου Philip Short, μια μελέτη 700 σελίδων σχετικά με τη χειρότερη δικτατορία που γνώρισε ο πλανήτης τον 20ο αιώνα.
■ Στην Καμπότζη των Ερυθρών Χμερ, ανάμεσα στα 1975 και 1979, εξοντωθήκαν 2.000.000 καμποτζιανοί. Νούμερο συγκλονιστικό, αν λάβει κανείς υπόψη ότι η χώρα δεν βρισκόταν σε πόλεμο, ούτε καν σε εμφύλιο.
■ Καμιά φορά, απ’ ό,τι φαίνεται, το μόνο που χρειάζεται είναι ακλόνητη πίστη σε μια ανόητη ιδέα: «Αρκεί ένα εκατομμύριο καλοί επαναστάτες για να οικοδομήσουμε τη χώρα μας. Δεν χρειαζόμαστε του υπόλοιπους. Προτιμάμε να σκοτώσουμε δέκα αθώους παρά να αφήσουμε ζωντανό έναν εχθρό», διακήρυτταν οι Χμερ.
■ Ο Πολ Ποτ, αντίθετα από τον Στάλιν, δεν έχει αφήσει σημαντική ιδεολογική παρακαταθήκη. Ίσως στο επόμενο συνέδριό τους οι σύντροφοι του Περισσού βρουν έναν καλό λόγο και για τον φεγγαροπρόσωπο ηγέτη από την Καμπότζη.
■ Την ετήσια εκδήλωσή της διοργανώνει η Εταιρεία Συγγραφέων στο νεοκλασικό κτίριο του Public (Πλ. Συντάγματος). Την Τρίτη, 10 Μαρτίου, στις 19.30.
■ Στην εκδήλωση, μεταξύ άλλων, θα απονεμηθεί το βραβείο της Εταιρείας (βραβείο «Διδώ Σωτηρίου») στον σημαντικό κριτικό και θεωρητικό της λογοτεχνίας Δημήτρη Ραυτόπουλο.
■ Ο Δ. Ραυτόπουλος γεννήθηκε στον Πειραιά το 1924. Συμμετείχε στην Αντίσταση και τραυματίστηκε βαριά κατά τα Δεκεμβριανά. Μετείχε στην ιδρυτική ομάδα και στη συντακτική επιτροπή του ιστορικού περιοδικού «Επιθεώρηση Τέχνης» (1954-1967).
■ Υπήρξε συντάκτης στο Λεξικό Κυρίων Ονομάτων του Pétit Robert κι έγραψε περίπου χίλια λήμματα για την Ελλάδα, την ιστορία και τον πολιτισμό της, ενώ πέρυσι ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.
■ Σημαντικότερα έργα του, «Τέχνη και εξουσία» (Καστανιώτης), «Άρης Αλεξάνδρου, ο εξόριστος» (εκδ. Σοκόλη - Κρατικό βραβείο δοκιμίου-κριτικής) και «Αναθεώρηση Τέχνης - Η Επιθεώρηση Τέχνης και οι άνθρωποί της» (εκδ. Σοκόλη).
■ Παρουσίαση του βιβλίου «Η μαρτυρική νήσος κύναιδος» του Δημήτρη Τζουμάκα και της ποιητικής συλλογής «Χωρίσεμεις» του Δημήτρη Αθηνάκη. Και τα δύο από τις εκδόσεις «Κοινωνία των (δε)κάτων». Την Πέμπτη, 12 Μαρτίου 2009, στις 18.00. Στον Ιανό.
■ Κυκλοφορεί, αρχές Απρίλη, το δεύτερο μέρος της αυτοβιογραφικής τριλογίας του Κωνσταντίνου Τζούμα «Ως εκ θαύματος». Τίτλος του δεύτερου μέρους «Complete unknown», δάνειο από τους στίχους του περίφημου «Like a rolling stone» του Μπομπ Ντίλαν, το τραγούδι-σάουντρακ της τριλογίας.
■ How does it feel;
■ Στιγμιότυπο: Σε καφέ στα Εξάρχεια, πρωί. Τρεις-τέσσερις ένστολοι περνούν απέξω, προφανώς κάνουν περιπολία. Στο διπλανό τραπέζι, δύο τριαντάρηδες, μπουφάν μηχανής, στυλ εναλλακτικό. Σχολιάζει ο ένας: «Καλώς τις "κοπέλες”». Γελάει ο άλλος.
■ Οι αστυνομικοί στέκονται απέξω, κοιτάξουν εξεταστικά προς τους λιγοστούς θαμώνες. Ένταση στην ατμόσφαιρα. «Κάποιος ξέχασε τα κλειδιά του πάνω στο μηχανάκι», λέει ένας από αυτούς. Ο νεαρός από το διπλανό τραπέζι –αυτός που πριν τους χαρακτήρισε «κοπέλες»– πετάγεται και βγαίνει έξω ασθμαίνοντας. Εκείνος ήταν ο… αφηρημένος. Δεν πρόσεξα αν ψέλλισε ευχαριστώ, ή κάτι τέτοιο.
■ Συμπέρασμα; Τίποτε ιδιαίτερο. Απλώς σκέφτηκα πώς θα ήταν η καθημερινότητά μας αν οι αστυνομικοί, με μικρές κινήσεις αβρότητας, κάνοντας δηλαδή ολοκληρωμένα τη δουλειά τους, κατάφερναν να «υπονομεύσουν» τα στερεότυπα με τα οποία έχουν τραφεί γενιές ολόκληρες. Κι όχι μονάχα στα Εξάρχεια.
