■ Όσοι παραβρεθήκαμε την περασμένη Δευτέρα στο Μουσείο Μπενάκη για την απονομή των λογοτεχνικών βραβείων του περιοδικού «Διαβάζω» βιώσαμε μια παράξενη εμπειρία: Συμμετείχαμε σε μια χαρούμενη γιορτή, με τεράστια προσέλευση, ελάχιστες γκρίνιες, την απαραίτητη δόση λάμψης, αρκετές εκπλήξεις και μπόλικη συγκίνηση.
■ Τίποτε από αυτά δεν ήταν μέχρι προσφάτως αυτονόητο. Ο χώρος του βιβλίου, όπως κάθε μικρόκοσμος, χειμάζεται από έριδες, μνησικακίες, μικρότητες. Οι περισσότεροι συγγραφείς, αισθανόμενοι υπεράνω κριτικής (κι άρα αξιολόγησης, κι άρα βράβευσης), αντιμετώπιζαν τέτοιες τελετές με κάποια συγκατάβαση, αν όχι ειρωνεία.
■ Ως αποτέλεσμα, οι απονομές βραβείων, κρατικές ή μη, θύμιζαν τιμητικές εκδηλώσεις στη Σοβιετική Ένωση: Ελαφρώς «μαγειρεμένα» βραβεία, γνωστά εις τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ μέρες πριν με μεθοδευμένες διαρροές, μικρή σχετικά προσέλευση, μηδαμινό αντίκτυπο στις πωλήσεις.
■ Το τελευταίο επιδεινωνόταν κι από τη μεγάλη χρονική απόσταση ανάμεσα στην έκδοση του βιβλίου και τη στιγμή της βράβευσής του. Έτσι, ένα μυθιστόρημα που θα κυκλοφορούσε, ας πούμε, Μάρτιο του 2006, θα βραβευόταν Δεκέμβρη του 2007, είκοσι ολόκληρους μήνες μετά! Κι ενώ θα είχε ήδη κάνει τον κύκλο του στα βιβλιοπωλεία.
■ Τίποτε από αυτά δεν ήταν μέχρι προσφάτως αυτονόητο. Ο χώρος του βιβλίου, όπως κάθε μικρόκοσμος, χειμάζεται από έριδες, μνησικακίες, μικρότητες. Οι περισσότεροι συγγραφείς, αισθανόμενοι υπεράνω κριτικής (κι άρα αξιολόγησης, κι άρα βράβευσης), αντιμετώπιζαν τέτοιες τελετές με κάποια συγκατάβαση, αν όχι ειρωνεία.
■ Ως αποτέλεσμα, οι απονομές βραβείων, κρατικές ή μη, θύμιζαν τιμητικές εκδηλώσεις στη Σοβιετική Ένωση: Ελαφρώς «μαγειρεμένα» βραβεία, γνωστά εις τους παροικούντες την Ιερουσαλήμ μέρες πριν με μεθοδευμένες διαρροές, μικρή σχετικά προσέλευση, μηδαμινό αντίκτυπο στις πωλήσεις.
■ Το τελευταίο επιδεινωνόταν κι από τη μεγάλη χρονική απόσταση ανάμεσα στην έκδοση του βιβλίου και τη στιγμή της βράβευσής του. Έτσι, ένα μυθιστόρημα που θα κυκλοφορούσε, ας πούμε, Μάρτιο του 2006, θα βραβευόταν Δεκέμβρη του 2007, είκοσι ολόκληρους μήνες μετά! Κι ενώ θα είχε ήδη κάνει τον κύκλο του στα βιβλιοπωλεία.
■ Από την τελετή βράβευσης, θα προτιμούσαμε να ξεχάσουμε: Την απρέπεια των εκδόσεων Σοκόλη να μην εκπροσωπούνται στην εκδήλωση, καίτοι η βράβευση του καθηγητή Παναγιώτη Μουλά ήταν ίσως η μοναδική προβλέψιμη· τους λόγους των εκπροσώπων των κομμάτων που, για μια ακόμη φορά, ήταν ξύλινοι, περί διαγραμμάτων, μακροσκελείς…
■ Κρατάμε: τη συγκίνηση της Μάρως Δούκα όταν απένειμε το βραβείο διηγήματος, το διακριτικό χιούμορ του Παύλου Τσίμα, τα λόγια του Δημήτρη Παπαδήμα (βραβείο προσφοράς στο βιβλίο), τη γνήσια έκπληξη του Γιώργου Παναγιωτίδη (βραβείο μυθιστορήματος), τα επάλληλα και θερμά χειροκροτήματα, την εντυπωσιακή παρουσία συγγραφέων που διεκδικούσαν κάποιο βραβείο...
■ Κι όσο για τα ίδια τα βραβεία, τι άλλο να πει κανείς; De gustibus et coloribus non disputandum. Η ανάγνωση είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση, το γούστο επίσης. Τα συγκεκριμένα βραβεία έχουν πάντως, λόγω της μυστικής ψηφοφορίας, μια πρωτοτυπία: Εκτός από τους κρινόμενους, ξαφνιάζουν ενίοτε και τους κριτές. Κι αυτό, κάτι λέει…
(δημοσιεύτηκε στον ΕΤ.Κ στις 18.5.2008)
■ Κρατάμε: τη συγκίνηση της Μάρως Δούκα όταν απένειμε το βραβείο διηγήματος, το διακριτικό χιούμορ του Παύλου Τσίμα, τα λόγια του Δημήτρη Παπαδήμα (βραβείο προσφοράς στο βιβλίο), τη γνήσια έκπληξη του Γιώργου Παναγιωτίδη (βραβείο μυθιστορήματος), τα επάλληλα και θερμά χειροκροτήματα, την εντυπωσιακή παρουσία συγγραφέων που διεκδικούσαν κάποιο βραβείο...
■ Κι όσο για τα ίδια τα βραβεία, τι άλλο να πει κανείς; De gustibus et coloribus non disputandum. Η ανάγνωση είναι μια πολύ προσωπική υπόθεση, το γούστο επίσης. Τα συγκεκριμένα βραβεία έχουν πάντως, λόγω της μυστικής ψηφοφορίας, μια πρωτοτυπία: Εκτός από τους κρινόμενους, ξαφνιάζουν ενίοτε και τους κριτές. Κι αυτό, κάτι λέει…
(δημοσιεύτηκε στον ΕΤ.Κ στις 18.5.2008)
