■ Ένα μοναδικό στο είδος του διεθνές συνέδριο, πρωτοβουλία της Σουηδικής Ένωσης Συγγραφέων, ολοκληρώνεται σήμερα στη Στοκχόλμη. Ήδη από την Κυριακή, οπότε και ξεκίνησε τις εργασίες του το Διεθνές Συνέδριο Συγγραφέων και Μεταφραστών Λογοτεχνίας (Writers and Literary Translators International Congress - WALTIC), στην πρωτεύουσα της Σουηδίας είχαν αρχίσει να συρρέουν κοντά στους χίλιους συγγραφείς και μεταφραστές απ’ όλο τον κόσμο.
■ Κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου «The value of words», η πολυτιμότητα των λέξεων, και κεντρικός του άξονας το τρίπτυχο Εγγραματοσύνη, Ελευθερία της έκφρασης, Πνευματικά δικαιώματα.
■ Όπως είναι εμφανές από την επιλογή των κεντρικών ομιλητών, του Mia Couto από τη Μοζανβίκη και της Αιγύπτιας Nawal El-Saadawi, έμφαση δόθηκε στις λεγόμενες μικρότερες λογοτεχνίες. Και δεν είναι τυχαίο που και οι δύο στάθηκαν αρκετά στο πρόβλημα της απομόνωσης των μικρών γλωσσών, αλλά και στην ανάγκη υιοθέτησης νέων πιο ρευστών ταυτοτήτων.
■ Στην ομιλία του ο συγγραφέας από τη Μοζανβίκη –όπου την επίσημη γλώσσα, τα πορτογαλικά, μιλάει περίπου το 15%, ενώ το υπόλοιπο 85% συννενοείται σε είκοσι πέντε διαφορετικές γλώσσες– υποστήριξε ότι ο συγγραφέας είναι ούτως ή άλλως ένας μεταφραστής, αφού η γλώσσα στην οποία θέλει να μιλήσει δεν είναι δοσμένη, αλλά μια γλώσσα που θα πρέπει ο ίδιος να επενεφεύρει. Τόνισε επίσης την ανάγκη να δούμε τους διαφορετικούς πολιτισμούς μέσα από το δικό τους σύστημα αναφορών, χωρίς τα γυαλιά της δυτικής κουλτούρας.
■ Η συγγραφέας από την Αίγυπτο, από την άλλη, μιλώντας απευθείας στα αγγλικά, χωρίς κείμενο, με τρόπο άμεσο και απλό, ζέστανε το κοινό με μια σαφώς πιο πολιτικοποιημένη ομιλία, με έντονη αριστερή και φεμινιστική ρητορική. Στο τέλος, ανταμείφθηκε με το θερμότερο χειροκρότημα του συνεδρίου, από ένα κοινό στο οποίο η Αφρική και η Ασία είχαν πολύ ισχυρή εκπροσώπηση.
■ Διατρέχοντας τις λίστες των καλεσμένων, διαπιστώνει κανείς ότι οι διοργανωτές απέφυγαν τους συγγραφείς-σταρ, η παρουσία των οποίων ενδεχομένως θα υπονόμευε ένα συνέδριο βασισμένο στη μαζικότητα και την ετερογένεια (περισσότερες από 60 χώρες εκπροσωπούνται). Εντούτοις, δεν λείπουν τα γνωστά ονόματα, όπως ο Φίλιπ Πούλμαν (ΗΠΑ), ο Γκαμάλ Γκιτάνι (Αίγυπτος), η Ρόζα Μοντέρο (Ισπανία), κ.ά.
■ Παράλληλα με το Waltic, και σε συνεργασία με αυτό, έλαβε χώρα η ετήσια γενική συνέλευση του μεγαλύτερου συλλογικού οργάνου ευρωπαίων συγγραφέων, του EWC (European Writers Council), στον οποίο εκπροσωπείται η Ελλάδα μέσω της Εταιρείας Συγγραφέων (φέτος παρέστη ο υπογράφων) και η Κύπρος μέσω της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου (παρέστησαν ο πρόεδρός της Χρίστος Χατζήπαπας και το μέλος Αιμίλιος Σολωμός). Το αμέσως προηγούμενο διήμερο έλαβε χώρα το συνέδριο του ευρωπαϊκού συμβουλίου μεταφραστών λογοτεχνίας, το CEATL (European Council of Associations of Literary Translators), στο οποία η χώρα μας εκπροσωπήθηκε από τη μεταφράστρια του Μάρκες Κλαίτη Σωτηριάδου, μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
■ Από «κοσμικής» άποψης πάντως, κορυφαία στιγμή ήταν αναμφίβολα ο μπουφές που παρέθεσε ο Δήμαρχος της πόλης στους συνέδρους του Waltic στο Blue Hall του Δημαρχείου, στην επιβλητική αίθουσα όπου κάθε 10 του Δεκέμβρη λαμβάνει χώρα το επίσημο δείπνο των μελών της Σουηδικής Ακαδημίας. Τώρα γιατί η κοκκινόχρωμη αίθουσα αποκαλείται «γαλάζια», αυτό ίσως πρέπει κανείς πρώτα να τιμηθεί με Νόμπελ για να το μάθει...
■ Κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου «The value of words», η πολυτιμότητα των λέξεων, και κεντρικός του άξονας το τρίπτυχο Εγγραματοσύνη, Ελευθερία της έκφρασης, Πνευματικά δικαιώματα.
■ Όπως είναι εμφανές από την επιλογή των κεντρικών ομιλητών, του Mia Couto από τη Μοζανβίκη και της Αιγύπτιας Nawal El-Saadawi, έμφαση δόθηκε στις λεγόμενες μικρότερες λογοτεχνίες. Και δεν είναι τυχαίο που και οι δύο στάθηκαν αρκετά στο πρόβλημα της απομόνωσης των μικρών γλωσσών, αλλά και στην ανάγκη υιοθέτησης νέων πιο ρευστών ταυτοτήτων.
■ Στην ομιλία του ο συγγραφέας από τη Μοζανβίκη –όπου την επίσημη γλώσσα, τα πορτογαλικά, μιλάει περίπου το 15%, ενώ το υπόλοιπο 85% συννενοείται σε είκοσι πέντε διαφορετικές γλώσσες– υποστήριξε ότι ο συγγραφέας είναι ούτως ή άλλως ένας μεταφραστής, αφού η γλώσσα στην οποία θέλει να μιλήσει δεν είναι δοσμένη, αλλά μια γλώσσα που θα πρέπει ο ίδιος να επενεφεύρει. Τόνισε επίσης την ανάγκη να δούμε τους διαφορετικούς πολιτισμούς μέσα από το δικό τους σύστημα αναφορών, χωρίς τα γυαλιά της δυτικής κουλτούρας.
■ Η συγγραφέας από την Αίγυπτο, από την άλλη, μιλώντας απευθείας στα αγγλικά, χωρίς κείμενο, με τρόπο άμεσο και απλό, ζέστανε το κοινό με μια σαφώς πιο πολιτικοποιημένη ομιλία, με έντονη αριστερή και φεμινιστική ρητορική. Στο τέλος, ανταμείφθηκε με το θερμότερο χειροκρότημα του συνεδρίου, από ένα κοινό στο οποίο η Αφρική και η Ασία είχαν πολύ ισχυρή εκπροσώπηση.
■ Διατρέχοντας τις λίστες των καλεσμένων, διαπιστώνει κανείς ότι οι διοργανωτές απέφυγαν τους συγγραφείς-σταρ, η παρουσία των οποίων ενδεχομένως θα υπονόμευε ένα συνέδριο βασισμένο στη μαζικότητα και την ετερογένεια (περισσότερες από 60 χώρες εκπροσωπούνται). Εντούτοις, δεν λείπουν τα γνωστά ονόματα, όπως ο Φίλιπ Πούλμαν (ΗΠΑ), ο Γκαμάλ Γκιτάνι (Αίγυπτος), η Ρόζα Μοντέρο (Ισπανία), κ.ά.
■ Παράλληλα με το Waltic, και σε συνεργασία με αυτό, έλαβε χώρα η ετήσια γενική συνέλευση του μεγαλύτερου συλλογικού οργάνου ευρωπαίων συγγραφέων, του EWC (European Writers Council), στον οποίο εκπροσωπείται η Ελλάδα μέσω της Εταιρείας Συγγραφέων (φέτος παρέστη ο υπογράφων) και η Κύπρος μέσω της Ένωσης Λογοτεχνών Κύπρου (παρέστησαν ο πρόεδρός της Χρίστος Χατζήπαπας και το μέλος Αιμίλιος Σολωμός). Το αμέσως προηγούμενο διήμερο έλαβε χώρα το συνέδριο του ευρωπαϊκού συμβουλίου μεταφραστών λογοτεχνίας, το CEATL (European Council of Associations of Literary Translators), στο οποία η χώρα μας εκπροσωπήθηκε από τη μεταφράστρια του Μάρκες Κλαίτη Σωτηριάδου, μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων.
■ Από «κοσμικής» άποψης πάντως, κορυφαία στιγμή ήταν αναμφίβολα ο μπουφές που παρέθεσε ο Δήμαρχος της πόλης στους συνέδρους του Waltic στο Blue Hall του Δημαρχείου, στην επιβλητική αίθουσα όπου κάθε 10 του Δεκέμβρη λαμβάνει χώρα το επίσημο δείπνο των μελών της Σουηδικής Ακαδημίας. Τώρα γιατί η κοκκινόχρωμη αίθουσα αποκαλείται «γαλάζια», αυτό ίσως πρέπει κανείς πρώτα να τιμηθεί με Νόμπελ για να το μάθει...
