Όταν η γάτα του εξαφανίζεται μια μέρα από το σπίτι κι εκείνος ρίχνεται στην αναζήτησή της, ο Τόρου Οκάντα δεν μπορεί να φανταστεί πόσο μακρύς και μπερδεμένος θα είναι ο μίτος που αρχίζει να ξετυλίγεται μπροστά του. Ανώνυμα τηλεφωνήματα από άγνωστες αισθησιακές γυναίκες, ένα δεκαεξάχρονο κορίτσι που σκέφτεται κι εκφράζεται σαν ώριμη γυναίκα, ένα μηχανικό αόρατο πουλί που το δυσοίωνο κρώξιμό του σημαίνει μια ακόμη στροφή της μοίρας, η αιφνίδια εξαφάνιση της Κουμίκο, της γυναίκας του, αυτά είναι μερικά μονάχα από τα πολλά απρόβλεπτα και μυστηριώδη συμβάντα που θα βάλουν τη ζωή του φιλήσυχου έως τότε 30χρονου σε μια θαυμαστή και περίπλοκη τροχιά που θα τον οδηγήσει στην αναζήτηση της βαθύτερης ουσίας των πραγμάτων. Κι όλα αυτά, κι άλλα πολλά, συμβαίνουν ενώ εκείνος μετά βίας μετακινείται λίγες δεκάδες μέτρα από το σπίτι του, στο αδιέξοδο δρομάκι της γειτονιάς του ή στο στερεμένο πηγάδι του γειτονικού σπιτιού όπου έρχεται αντιμέτωπος με τους ανομολόγητους φόβους του.
Το Κουρδιστό Πουλί είναι μια αφήγηση που ακολουθεί τη λογική μιας γιγαντιαίας μπαμπούσκα: κάθε επιμέρους ιστορία εμπεριέχει μια άλλη, παρόμοια με την προηγούμενη και ταυτόχρονα διαφορετική, που κι αυτή αντίστοιχα εμπεριέχει ακόμη μία, και ούτω καθεξής, μέχρι την τελευταία κούκλα, τον σκληρό πυρήνα της πραγματικότητας. Κάθε καινούργια ιστορία, κάθε καινούργιο πρόσωπο, είναι ταυτόχρονα κι ένας καθρέφτης όλων των προηγούμενων, έτσι που σύντομα έχει κανείς την αίσθηση ότι βρίσκεται χαμένος μέσα σ’ ένα απροσδιόριστο χώρο γεμάτο από δεκάδες κάτοπτρα που αντανακλούνται το ένα μέσα στο άλλο, στο διηνεκές. Σ’ αυτόν τον ψευδαισθησιακό κόσμο μοιάζει να βυθίζεται σταδιακά κι ο ήρωας του μυθιστορήματος, ο ταπεινός και μονίμως αμήχανος Οκάντα, μέχρι τη στιγμή που οι καθρέφτες αρχίζουν ο ένας μετά τον άλλον να σπάνε, αποκαλύπτοντας πίσω τους έναν διαφορετικό, «παράλληλο» κόσμο. Το ερώτημα επανέρχεται διαρκώς και με διαφορετικούς κάθε φορά τρόπους: ποιος από όλους τους δυνατούς κόσμους είναι ο πραγματικός; Πώς μπορεί να φτάσει κανείς στον πυρήνα των πραγμάτων, δίχως να χάσει τους ανθρώπους που αγαπά και δίχως να χαθεί ο ίδιος; Ποιες μορφές παίρνει στις μέρες μας η αιώνια πάλη ανάμεσα στο Καλό και στο Κακό, και πώς μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει στο σημερινό «γκρίζο» κόσμο;
Ανατολίτικη φιλοσοφία και μυστικισμός
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες του μυθιστορήματος του 55χρονου Ιάπωνα Χαρούκι Μουρακάμι αισθάνεται κανείς ότι βρίσκεται στην καρδιά της new age φιλοσοφίας. Όλο το οπλοστάσιο του σύγχρονου δυτικού και ανατολίτικου μυστικισμού τίθεται στην υπηρεσία αυτής της μεγάλης συγγραφικής περιπέτειας, όπου τίποτε και κανείς δεν είναι τελικά αυτό που φαίνεται: φενγκ σούι, μετεωρισμός, διαδοχικές ενσαρκώσεις, τηλεπάθεια και έκτη αίσθηση, ανατολίτικες νεοφιλοσοφίες και ψηφιακός μυστικισμός, αυτά είναι μερικά μονάχα από τα θαυματουργά υλικά με τα οποία είναι εξυφασμένος ο ονειρώδης κόσμος του Κουρδιστού Πουλιού, στα θολά νερά του οποίου καλείται να κολυμπήσει ο αναγνώστης, και στα οποία φαίνεται πως ψαρεύει ο συγγραφέας του. Αποτέλεσμα; Ένα χειμαρρώδες μυθιστόρημα κατασκευασμένο σύμφωνα με τους κανόνες του «σασπένς» και του page-turning, μπολιασμένο με ισχυρές δόσεις χιούμορ, ιστορίας και φαντασίας.
Το Κουρδιστό Πουλί είναι από τη φτιαξιά του ένα μυθιστόρημα που αντιστέκεται σε κάθε απόπειρα ευσύνοπτης περιγραφής του: η δαιδαλώδης πλοκή του, τα δεκάδες πρόσωπα που παρελαύνουν ανοίγοντας διαρκώς καινούργια αφηγηματικά μέτωπα, συγκροτούν ένα πολυσχιδές μυθοπλαστικό σύμπαν που μπορείς να το διασχίσεις, όχι όμως και να το συνοψίσεις. Σ’ αυτό το σύμπαν, όπως δηλοί ο μύθος, βλέπει κανείς μονάχα αυτό που είναι έτοιμος από τα πριν να δει, συναντά μονάχα αυτό που είναι έτοιμος από τα πριν να συναντήσει. Στο τέλος, πολλά από τα ερωτήματα απαντιούνται, πολλά άλλα μένουν μετέωρα, ο ήρωας ξαναβρίσκει και ξανακερδίζει την αγαπημένη του, το Καλό θριαμβεύει ενάντια στο Κακό, αλλά στο μεταξύ ο μίτος έχει χαθεί. Το πώς και αν θα τον ξαναβρεί κανείς μέσα του όταν πια θα έχει κλείσει το βιβλίο, είναι ζήτημα του κάθε αναγνώστη ξεχωριστά, ρίσκο που φαίνεται, συνειδητά, να έχει αναλάβει ο πολυμήχανος ιάπωνας συγγραφέας.
Το Κουρδιστό Πουλί είναι μια αφήγηση που ακολουθεί τη λογική μιας γιγαντιαίας μπαμπούσκα: κάθε επιμέρους ιστορία εμπεριέχει μια άλλη, παρόμοια με την προηγούμενη και ταυτόχρονα διαφορετική, που κι αυτή αντίστοιχα εμπεριέχει ακόμη μία, και ούτω καθεξής, μέχρι την τελευταία κούκλα, τον σκληρό πυρήνα της πραγματικότητας. Κάθε καινούργια ιστορία, κάθε καινούργιο πρόσωπο, είναι ταυτόχρονα κι ένας καθρέφτης όλων των προηγούμενων, έτσι που σύντομα έχει κανείς την αίσθηση ότι βρίσκεται χαμένος μέσα σ’ ένα απροσδιόριστο χώρο γεμάτο από δεκάδες κάτοπτρα που αντανακλούνται το ένα μέσα στο άλλο, στο διηνεκές. Σ’ αυτόν τον ψευδαισθησιακό κόσμο μοιάζει να βυθίζεται σταδιακά κι ο ήρωας του μυθιστορήματος, ο ταπεινός και μονίμως αμήχανος Οκάντα, μέχρι τη στιγμή που οι καθρέφτες αρχίζουν ο ένας μετά τον άλλον να σπάνε, αποκαλύπτοντας πίσω τους έναν διαφορετικό, «παράλληλο» κόσμο. Το ερώτημα επανέρχεται διαρκώς και με διαφορετικούς κάθε φορά τρόπους: ποιος από όλους τους δυνατούς κόσμους είναι ο πραγματικός; Πώς μπορεί να φτάσει κανείς στον πυρήνα των πραγμάτων, δίχως να χάσει τους ανθρώπους που αγαπά και δίχως να χαθεί ο ίδιος; Ποιες μορφές παίρνει στις μέρες μας η αιώνια πάλη ανάμεσα στο Καλό και στο Κακό, και πώς μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει στο σημερινό «γκρίζο» κόσμο;
Ανατολίτικη φιλοσοφία και μυστικισμός
Από τις πρώτες κιόλας σελίδες του μυθιστορήματος του 55χρονου Ιάπωνα Χαρούκι Μουρακάμι αισθάνεται κανείς ότι βρίσκεται στην καρδιά της new age φιλοσοφίας. Όλο το οπλοστάσιο του σύγχρονου δυτικού και ανατολίτικου μυστικισμού τίθεται στην υπηρεσία αυτής της μεγάλης συγγραφικής περιπέτειας, όπου τίποτε και κανείς δεν είναι τελικά αυτό που φαίνεται: φενγκ σούι, μετεωρισμός, διαδοχικές ενσαρκώσεις, τηλεπάθεια και έκτη αίσθηση, ανατολίτικες νεοφιλοσοφίες και ψηφιακός μυστικισμός, αυτά είναι μερικά μονάχα από τα θαυματουργά υλικά με τα οποία είναι εξυφασμένος ο ονειρώδης κόσμος του Κουρδιστού Πουλιού, στα θολά νερά του οποίου καλείται να κολυμπήσει ο αναγνώστης, και στα οποία φαίνεται πως ψαρεύει ο συγγραφέας του. Αποτέλεσμα; Ένα χειμαρρώδες μυθιστόρημα κατασκευασμένο σύμφωνα με τους κανόνες του «σασπένς» και του page-turning, μπολιασμένο με ισχυρές δόσεις χιούμορ, ιστορίας και φαντασίας.
Το Κουρδιστό Πουλί είναι από τη φτιαξιά του ένα μυθιστόρημα που αντιστέκεται σε κάθε απόπειρα ευσύνοπτης περιγραφής του: η δαιδαλώδης πλοκή του, τα δεκάδες πρόσωπα που παρελαύνουν ανοίγοντας διαρκώς καινούργια αφηγηματικά μέτωπα, συγκροτούν ένα πολυσχιδές μυθοπλαστικό σύμπαν που μπορείς να το διασχίσεις, όχι όμως και να το συνοψίσεις. Σ’ αυτό το σύμπαν, όπως δηλοί ο μύθος, βλέπει κανείς μονάχα αυτό που είναι έτοιμος από τα πριν να δει, συναντά μονάχα αυτό που είναι έτοιμος από τα πριν να συναντήσει. Στο τέλος, πολλά από τα ερωτήματα απαντιούνται, πολλά άλλα μένουν μετέωρα, ο ήρωας ξαναβρίσκει και ξανακερδίζει την αγαπημένη του, το Καλό θριαμβεύει ενάντια στο Κακό, αλλά στο μεταξύ ο μίτος έχει χαθεί. Το πώς και αν θα τον ξαναβρεί κανείς μέσα του όταν πια θα έχει κλείσει το βιβλίο, είναι ζήτημα του κάθε αναγνώστη ξεχωριστά, ρίσκο που φαίνεται, συνειδητά, να έχει αναλάβει ο πολυμήχανος ιάπωνας συγγραφέας.
