6/12/08

Ο Ροθ με τις κάλτσες

■ Στο Μουσείο Μπενάκη παρουσιάστηκε πρόσφατα το βιβλίο της Αντρέα Δημητρίου «The Mountains Couldn’t Walk Away». Η ποιητική συλλογή, που πλαισιώνεται από έγχρωμο εικαστικό υλικό, εκδόθηκε στα Αγγλικά από το Πανεπιστήμιο La trobe της Μελβούρνης, τυπώθηκε και διακινείται από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.
■ Αναφέρεται στη νοσταλγία για ένα κόσμο που χάθηκε με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Η έκδοση προλογίζεται από τον Βασίλη Βασιλικό, τον Νάνο Βαλαωρίτη, τον Γάλλο ποιητή και φιλόσοφο Jean-Pierre Faye και τον Άγγλο συγγραφέα Michael Haag. Pas mal...
■ Αδιαμφισβήτητη και ζηλευτή η επιτυχία της Αριστοτελίας Πελώνη να πάρει συνέντευξη από τον Φίλιπ Ροθ για λογαριασμό του «Ταχυδρόμου». Και μοιραζόμαστε τη χαρά της που ο διάσημος συγγραφέας την κάλεσε στο διαμέρισμά του στο Μανχάταν, οπότε είχαμε κι εμείς την ευκαιρία να τον δούμε με τις κάλτσες. Είναι, αν δεν κάνουμε λάθος, η πρώτη συνέντευξη του Ροθ σε Έλληνα δημοσιογράφο, οπότε κατανοητό το εξώφυλλο, κατανοητός κι ο σαματάς.


■ Στο τέλος όμως, όταν αναφέρονται τα βιβλία του συγγραφέα στην Ελλάδα, υπάρχει μια «απροσεξία». Η διατύπωση («Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει 14 βιβλία του Ροθ, από τις εκδόσεις Πόλις») αφήνει να εννοηθεί ότι ο εν λόγω οίκος υπήρξε ο μοναδικός εκδότης του στη χώρα μας, πράγμα αναληθές.
■ Για την ιστορία: Το πρώτο βιβλίο του Ροθ μεταφράστηκε («Η νόσος του Πορτνόι») για λογαριασμό των εκδόσεων «Γράμματα», το 1980 παρακαλώ. Από τις ίδιες εκδόσεις βγήκε τέσσερα χρόνια μετά το «Βυζί», ενώ τη σκυτάλη στη συνέχεια πήρε η Χατζηνικολή με τα βιβλία «Απάτη» (1993), «Πατρική κληρονομιά» (1995) και «Το θέατρο του Σάμπαθ» (1998). Μιλάμε για πέντε βιβλία δηλαδή, και μάλιστα από τους εκδότες που τον συνέστησαν στο ελληνικό κοινό – έστω και με προβληματικές ενίοτε μεταφράσεις.
■ Ειδικά η Χατζηνικολή έχει προσφέρει πολλά στο κομμάτι μεταφρασμένη λογοτεχνία, και δη στην αμερικανική. Θυμίζουμε τα έξι ογκώδη μυθιστορήματα του «δύσκολου» Τόμας Πύντσον, αλλά και βιβλία του Ντον Ντελίλλο.
■ Είναι βέβαια αλήθεια ότι οι εκδόσεις Πόλις έδωσαν άλλη ποιότητα και πνοή στην παρουσία του Ροθ στην Ελλάδα, τόσο με τις προσεγμένες μεταφράσεις τους όσο και με τη γενικότερη αισθητική τους. Επίσης αλήθεια είναι ότι πια τον εκδίδουν κατ’ αποκλειστικότητα. Αλλά, τα του Καίσαρος...
■ Τώρα, σε ό,τι αφορά το Νόμπελ, και τη μόνιμη επωδό περί «μεγαλύτερου εν ζωή συγγραφέα», τι να πούμε; Περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα. Σημειώνουμε απλώς ότι δεν είναι ο μόνος καλός (αμερικανός) συγγραφέας. Υπάρχει και ο Ντον Ντελίλλο («Λευκός θόρυβος», «Ζυγός», «Υπόγειος κόσμος», κ.ά.), υπάρχει και ο Ε. Λ. Ντοκτόροου («Το τραγούδι του Ντάνιελ», «Ράγκταϊμ», κ.ά). Η υπερπροβολή του Ροθ έχει αρχίσει να γίνεται κουραστική, ακόμη και για φανατικούς αναγνώστες του (ο υπογράφων είναι, άλλωστε, ένας από αυτούς).
■ «Αν πονάει ο αυχένας σας, αν στον ύπνο σας ακούτε το τσίκι τσίκι των κουμπιών του πληκτρολογίου, αν ξυπνάτε μέσα στη νύχτα επειδή ξαφνικά σας ήρθε η σωστή λέξη, αν δουλεύετε με δυο ζακέτες, αν έχετε κρύα πόδια, αν διαβάζετε βιβλία με κόκκινο στυλό στο χέρι, αν τα μάτια σας μονίμως τσούζουν, αν πίνετε καφέ μετά τις 9 το βράδυ, αν κάνετε find στο σπίτι για να βρείτε τα κλειδιά σας, έχουμε μάλλον αρκετά πράγματα να συζητήσουμε.»
■ Το παραπάνω κείμενο είναι από έκκληση για συνάντηση και συσπείρωση, έξω από υπάρχουσες ενώσεις, που απευθύνουν επαγγελματίες μεταφραστές και επιμελητές, με καλές απ’ ό,τι φαίνεται προθέσεις. Το ραντεβού τους έχει οριστεί για τις 7 Δεκέμβρη (ουπς, αύριο δηλαδή) στις 19.00, Ανδρέα Λόντου 6, στα Εξάρχεια. Όσοι... «πιασμένοι», προσέλθετε.