11/12/08

Έλενα Μαρούτσου, "Μεταξύ συρμού και αποβάθρας"

Ήταν θέμα χρόνου η Έλενα Μαρούτσου να γράψει ένα βιβλίο σαν και τούτο. Κι αν στα προηγούμενα δύο, τα «Του ύψους και του βάθους» (Αλεξάνδρεια) και «Η προδοσία των ονομάτων» (Αλεξάνδρεια), η ποιητική συναίσθηση της γλώσσας και το παιχνίδισμα με τις έννοιες και τα πράγματα, δεν κατάφερναν να συνενωθούν σε ένα αρκούντως συνεκτικό και δελεαστικό (για την αγορά) σύνολο, κάπου «μεταξύ συρμούς και αποβάθρας» φαίνεται να γίνεται το θαύμα. Ίσως βοηθάει και ο «μπούσουλας» των εξωκειμενικών αναφορών, τόσο από τη μεριά της ποίησης (Τάσος Λειβαδίτης) όσο και από τη μεριά της ζωγραφικής (Ρενέ Μαγκρίτ). Οι δύο αυτοί πόλοι, με τους πίνακες του Μαγκρίτ να εικονοποιούν τις ψυχικές μεταπτώσεις της ηρωίδας ή τις φιλοσοφικές προεκτάσεις των γεγονότων, γίνονται τελικά ο συνεκτικός ιστός που κρατάει όρθιες τις τριακόσιες πενήντα σελίδες του μυθιστορήματος – όσο κι αν το βιωματικό υλικό της Μαρούτσου μοιάζει να αντιστέκεται στον κορσέ του «είδους». Πρωτοπρόσωπη η αφήγηση, βάζει στο κέντρο μια ηρωίδα με αρκετά από τα χαρακτηριστικά της συγγραφέως (ηλικία, σπουδές, κ.λπ). Ερωτικές απογοητεύσεις και υπαρξιακές αγωνίες, βρίσκουν τη δικαίωσή τους στο λογοτεχνικό παιχνίδι, με σύμμαχο τη ζωγραφική του Μαγκρίτ και τη θεωρητική της ανασκευή, αλλά και το «φάντασμα» του ποιητή που στοιχειώνει τις σελίδες.

(Δημοσιεύτηκε στο "Διαβάζω" Δεκεμβρίου)